Є над ріков Боржавов файноє село, котроє ся называть доста нифайно - перебачте ми! - Задньоє.
А в тім Задньому щи 1910 года (динь и місяць уже нитко ни тямить) родився чоловік на имня Йван, по вітцьови Юрів, писався Гринюк, а назывку мав Батрынчин.
Дуже интересным туйкы є вто, ош иппен 1910 года прекрасна Боржавська долина дала русинському народови щи двох славных сынів: у Осойи ся вродив Ферко Потушняк, а в Имстичові Петро Світлик.
Яка общість меже нима?! А всыпав йим Янгел Божый у серця тілко того божественного огня, а в душі й умы таланта, што світилися вни меже свойыма версниками, гикой велікі звізды в небі меже малыма.
Айбо, гикой увидиме дале, талант є талантом, а до таланта щи треба освічености й серенчі.
Май высоку освіченість и доста серенчливости мав Ферко Потушняк.
Мало менше освічености и щи менше серенчі - Петро Світлик.
Ни дістав нич освічености и ани цят серенчливости Йван Гринюк, по називцї Батрчин. Може тому, ош происходив из дуже сиґіняшної файты, а може й тому, бо така му судьба!
Дїтваком Йван Гринюк, по назывцї Батрынчин, ни провказовався аттакым, гикой вшыткы версникы-дїтвакы. Майперво на подобу быв дуже нифайный, бо очи мав зятягнуті, гикой у мачкы, удроду вдинь нич ни відїв, а вночи, гикой при місяцьови, відїв ушытко, тому з дїтинства й ходив цїлыма ночима корову попасувучи. А треба вповісти, ош иппен попасованя коровы мав май любимым занятьом. Смішно казати, айбо ввін и взимі, кой были тугі снїгы довкола, уганяв коровчину из няньового му хлїва, гнав ї в корчі попиля Боржавы, де - як ни чудно! - коровчина собі находила не лем брость на низинькых конарях, не лем на них смачну кору, ай подегде джумаджок костеревы, ци якоїсь иної травицї.
Уже пак май потім, кой став жити сам, та бывав Иван Гринюк, по назывцї Батрынчин, за селом, пуд горов Клобуком. Тамкы літовав и зимовав коровчину - єдиноє своє багатство.
Быв тот Батрынчин малинько віщівник. Бо кить уповість, ош на рано піде дощ, та справді на рано ся пущав дощ. Авать кить комусь казав, ош не йди завтра на вашар до Білок, бо серенчі в тя ни буде, та так ся й ставало. Уже версным чилянником став тот Батрынчин домак чудным - ниґда ся ни брытвав - носив довгу бороду, а куды бы ни ходив, та все собі штось пригугновав, приспівовав.
Бывало, кить якась свальба, хрестины, авать штось иноє такоє, та кажуть Батрынчиному: - Иване, ану на завтра нам учиніть даякоє співаня діла нашої Поланї, бо Поланя ся вддає. И на завтра была співанка - слова и новта фіномні, щи нигда и нигде ни чувані - ушытко иппен діла файної й парадної Поланї. Котрі ся співанкы Батрынчиного упстали, а котрі й ньит! А подаякі ся не лем упстали, ай ублитїли вшыткый світ, додюгли ся серця каждого русина, де бы ввін на сім світкови ни быв!
Лем ... тото пішло у світ гикой співанкы Михайла Машкіна, прийшляка. Дись по пятдисятім годї до Батрынчиного привіх того прийшляка Мішу Машкіна тоже чудный людьом задняниць Міша Панько. Иппен аттакый, гикой Батрынчин - без освічености, без серенчливости! - айбо Янгелом Божым осїянный: ходив помеже чилядь из свойыма коломыйками, гикой и Батрынчин.
Бывало Міша Панько прийде пуд Клобук, сядуть собі з Иваном двоїчко, та ся змагавуть, ош тко кого перегугнать - раз єден приспівує щи нигде и нигда ничувані коломыйкы, а дале другый. Иппен ош Міша Панько ни міг аттакі новты удумовати, гикой Батрынчин.
Иван пічне:

Файный нниськы вичір з неба в воду дюгаться,
Лем Боржава на быстринї гет карбуляться...

Міша Панько му каже:
- Тать, Иване, ты сисе ни коломыйиш, ай штось дуже по панськы загынаш.
А Йван му:
- Што ми, ниборе, в голову йде, тото й гугнаву. Тать бо ты попризирай, ош якый світ божый тарканистый, ямилный, ниєдностанный, багатый на звукы и фарбы. Як тото вшытко ты уддаш єднов новтов? Гий!..
Машкін, кой прийшов из Паньком, та нараз изза пазухы утяг півлітру.
- Я, - каже, - без оцього діла не співаю.
А співав Машкін нипілло. Щи й сам собі на гармонійи пригудовав.
Упили даз по тритьів, та Машкін и каже:
- Ану, що ви там, Іване батьковичу, можете ?
- Што можу, вто можу, айбо аццякоє м годен:

У трумбету я задуву, задуву, загуду,
Уд Клобука до Бужоры из дівочков піду.
Вирьховино, мамо мОя, файнота ушытка твОя,
Файнота ушытка твОя у тебе на виду

- Мелодія чудова, а от слова нікудишні, - каже Машкін.
- Чоловіче, чоловіче, - по довгому мовчаню зрываться Батрынчин, - ты ни годен тото чути й розуміти, бо ты прийшляк. А наша Боржава, мій Клобук, тай тота далека Бужора, на котрів я щи ниґда ни быв, тай годно, ош уже й ни буду, співавуть лем аццяков новтов, лем аццякыма словами. Я тото білше чуву, гикой годен им загугнати. Боже! боже ! Кілко ты нам, нидостойным, даровав красы у новтах а в фарбованых словах!
Панько пояснив панчукови Машкіну:
- Иван видить ушыткы слова у фарбах а в новтах.
- Що ж, буває, буває, - повів, упят наливавучи, Машкін.
Машкін потому сам часто приходив пуд Клобук до Батрынчиного. Батрынчин співать, Машкін прикладе папірь ид гармонійи, та вто записує. Бывало, так ся заспівавуть, што коровчина піде собі по боржавськых поковбіках, та пак Батрынчин Ї до рана глядать.
Ай туйкы раз, тай тот прийшляк перестав заниковати пуд Клобук. И кой дись прийшов Міша Панько, та Батрынчин го звідать:
- Ба што того прийшляка туйкы не видати?
-А ввін до тя, Иване, вже, видав, и ни прийде. Бо што му ты, кой твої вшыткы співанкы з твойыма новтами, а мало переиначеныма словами по вшыткому світкови божому ся розходять. Айбо не гикой твої, ай - Машкіновы.
- Пак, ниборе, тілко бы біды. Ты, Мішу, ся лем прислухай, и вчуєш кілко у самому воздусї звучить аттых новтів а слів. И вто вшытко ни моє, ай божоє. Тому й ни розуміву, ош як мош переиначовати слова, котры сам Бог нам ниспосылає уєдно из новтами - тото вшытко божоє даня.
- Гий, Иванку, хоть и твоя правда, айбо хосен из ниї ни твій - Машкін за твої співанкы гроші велікі бере. Правда, блага з них ни має, бо пропивать ушытко.
- Гий, Мішу, ты, Мішу! Туйкы, из вирьха самого Клобука ни раз я чув голос Божый. Та знаєш, што м ся з того Божого голосу дізнав? Ни знаш, та ти вповім-майменшоє покараня, якоє годен дістати аттакьш злодій, тото, ниборе, смирть. Ты типир вповів, а я чуву божым духом, ош тот Машкін ни свойыв смертив умре. - завіситься. Но, пак, увидиш!
... Хоть мош бы туйкы дале й білше розказовати за Божого генія спуд Клобука Йвана Гринюка, по назывцї Батрынчиного, котрый благо, свойыв смертив умер уяри 1970 года, айбо вповім накурто, ош як овін передрік, так ся и стало. Нинамного пережив Батрынчиного прийшляк Машкін - завісився у пятницю тринадцятого новембра 1971 года. И майже сїмдисятрічным дїдом умер Міша Панько в годї 1986-му, айбо домак слїпым, гикой бы на нього Бог наклав кару, ош привіх злодія до Божого генія и быв свідком злодійства.
Ніч - нич ся ни витко за возором. А я сижу за столом убкладеным книгами прадавныма, та собі думаву: "Боже! А мені ты нашто дав знати сих ушыткых трьох ?!..". И - ниє ми на тото отвіта. А ци й треба го ?!..
Забыти м сисе ни годен, бо иппен сїлськый клуб Заднього быв мойым первым у житю містом роботы так удинниськы далекої осени 1961 года.
Обым ся ни пішов учити на попа - а за йсї мої наміры ся дізнали у райкомі комсомола! - дали ми в тот дуже безробітный на Пїдкарпатю час дакілко робіт на выбор. Я убрав быти завклубом у Задньому.
Само собов, ош без головного в селї коломыйкаря Міші Панька я ся вбыйти ни міг. Та пак иппен овін и повіх ня в новембрї 1961-го пуд Клобук, де м довго слухав гугнаня Батрынчиного, й куды м потому часто ночами приходив. Наслухав им ся и за Машкіна, што вже пуд Клобук ни ходив. И так им ся по дїтвацькы розмириговав за крадіжку тых генїалньїх співанок уд Батрынчиного, што - тямлю! - пішов им до началника районної културы Міші Бойка, благо бо быв из мого родного села Осою, та вшытко м му розказав. А Бойко пак ми каже:
-Ты, Иване, кить маєш ищи чим сїдати, та сядь собі. А прийшляка ни кывай. Бо лем ся біды набереш. Чув ись, ниборе ?!..
Айбо итак им ся ни вдержав. Кой перед новым, 1962-ым, годом Машкінів ансамбль уступав у мойому клубі, та я му того ушытко уповів... Боже! Што тот там чинив! А щи, гикой усе, Машкін быв пяный...
Из роботы завклуба ми ся за вто прийшло піти гет.
Айбо аццякоє ся ни забывать. Тай иппен товды я первый раз ся задумав, ош "вызволитилї" - прийшлякы не лем уд мого нянька забрали конї тай много угрів землі, ай и душі русинів повбкрадали - повббирали аттакых генійів, гикой Батрынчин - покрали наші співанкы, перепаскудили йих, а пак нам такый йих вернули, кажучи, ош тото они, "грамотні браты из Востока", дарувуть нам, "ниграмотным русинам". Бо, видите, місні русины на аттакоє ни валовшны...
Та й типирькы, кить попіздріти професіоналным оком філолога на тексты співанок "Верховино, мати моя", "Вечір над Боржавою" та й иных, приписованых Машкіну, та мош порозуміти, ош чилянник уроженый у селі Новоолександрівка Синельниківського района Дніпропетровської области мусїв мати и мав правилну "украйинську вымову" - овін нигда ни міг уповісти: "мОя", "твОя", "на бистрИнї".., гикой тото кажуть у - перебачте ми! - Задньому, ай лем чисто по вкрайинськы: "моЯ", "твоЯ", "на бистринІ"... итак дале. Тому в Машкіна й уйшло:

Верховино, мати мОя,

Вся краса чудова твОя,
Вся краса чудова твОя
У мене на виду...

- тійтакый так, гикой у Батрынчиного. Айбо кить сись текст дати правилно по вкрайинськы:
Верховино, мати моЯ, Вся краса чудова твоЯ...

- товды ся втрачать геніална новта Батрынчиного. Тай слова до новты так примоцовані, што йих ни вдорвеш, ни поміняш!..
Накурто кажучи, вкрасти ся вкрало, а переиначити ся ни збировало...
Дале берім перві слова співанкы: " У трембітоньку заграю..." - украйинце гудуть на музичных инструментах, а не, гикой русины, у музичні инструменты. Догадайме собі хотьбы співанку галицького композїтора Савицького: "Я тобі на трембіті'...", авать украйинську народну: "Заграй мені, дударику, на дуду...". Айбо, крадучи геніялну співанку уд русина Батрынчиного, украйиниць Машкін ся й ни творив на аттакі "дрібницї"!..
Спомнянїм туйкы щи й тото, ош Батрынчин быв доста нифайный на лице - истинный русинськый Квазімодо! - очи мав затягнуті, ги в мачкы, ніс доста нифурмистый... Тому й казав, дуже люблячи свій край: "Файнота ушытка твОя у тебе на виду", а не так, гикой Машкін по панськы переиначив: "Вся краса чудова твоя у мене на виду". Аццися разність: "у тебе", ци "у мене" - дуже важна. Ментална. Русины ни суть такі хвальковаті й наглі, обы аттак казати. А вкрайинце кажуть.
Типирькы такый спомнянїм собі щи раз аццись шорик Батрынчиного:

Файнота ушытка твоя .
У тебе на виду.

В украйинському варїянтї пудчирькнїм иппен аттоты слова:

Вся краса чудова твоя
У мене на виду.

Што значить "на виду" ?! - А - на обличчі! "На виду" - тото є чисто по заднянськы, по русинськы! А по вкрайинськы буде: "на обличчі". Тому спровбайлуйме сисе вповісти по вкрайинськы:

Вся краса чудова твоя
У мене на обличчі.

Айно! Иппен аццяк говорять у селї Новоолександрівка Синельниківського района Дніпропетровської области. Айбо співати сяк ся ни вдає! Співати мош лем по заднянськы:на виду.
Гикой видиме, упят дефект у Машкіна! Тай кить у співанцї "Вирьховино, мамо моя" Батрынчин дає стилістично чисто: "Файнота ушытка твоя у тебе на виду", то Машкін переиначив доста нидійдаво з боку стилїстикы: "Вся "краса чудова твоя у мене на виду". Як тото "краса" , та щи й "чудова" ?!.. Бывать "краса" й "ни чудова" '?!.. Само слово "краса" вже має в собі "чудовість" - сисе точно чуствовав геніялньїй Батрынчин, бо вповів просто й точно: "файнота ушытка". И - ниякої тавтологиї: "краса чудова"?!.
Хоть: сись Батрынчин упросив собі уд Бога таку дорогоцінно низруняну новту, што вже й украдена уд нього, она в Машкіновых нидійдавых словах припрятала прийшляцьку нидійдавість...
... Каждої ночи Янгел Божої Музыкы лїтать над Клобуком. И каждый раз тот Янгел любить замочити свої сліпучо білї крыла у сріберну воду Боржавы. А пудлїтавучи пуд небо, довго ся крутить над заднянськым тинитовом, и з крыл свойых брызкать сріберну воду на могилу Йвана Гринюка, по назывцї Батрынчиного. Пару цяток из тої сятої водіцї паде й на могилу Міші Панькы. И - ани цяткы на могилу в тинитові сусїдного села Довгого, де погребленый прийшляк Машкін.
Бог и Янгелы ни люблять злодійства.